Với đạo lý uống nước nhớ nguồn, từ xa xưa Tết Thanh minh đã trở thành lễ hội quan trọng, thiêng liêng, đi sâu vào tiềm thức của biết bao người Việt Nam trong và ngoài nước. Thanh minh tuy không phải là cái tết lớn, nhưng lại gắn liền với đạo đức, với bổn phận con người Việt Nam - bổn phận của con cháu tưởng nhớ công lao của tổ tiên, ông bà, cha mẹ và những người đi trước. Đây chính là ngày giỗ tổ chung để mọi người có dịp báo hiếu, trả nghĩa, gọi là đền đáp phần nào ơn sinh thành tạo dựng của tổ tiên. Tết Thanh minh mang ý nghĩa cội nguồn, nhắc chúng ta không quên hướng về quê cha đất tổ. Phong tục làm cỏ các phần mộ (lễ tảo mộ), sửa sang, thắp hương, đặt hoa quả thành kính tưởng nhớ ông bà tổ tiên là những hoạt động không thể thiếu trong ngày lễ quan trọng này.

Đối với người Việt, tết Thanh minh còn là dịp để con cháu hướng về tổ tiên, cội nguồn. Dù ai đi đâu, ở đâu đến ngày Thanh Minh cũng cố gắng về với gia đình để được đi tảo mộ, để cùng nhau ngồi bên mâm cơm sum họp gia đình. Những ngôi mộ được người nhà vệ sinh sạch sẽ, vun đắp thêm đất mới, đó là những tâm đức của người đang sống đối với người đã khuất. Theo thông lệ từ trước đến nay, cứ sau tháng Giêng là người ta đã lo việc đắp mộ cho những người quá cố. Trước Thanh minh một ngày, để đi cúng mộ người ta đã chuẩn bị một bộ tam sinh, giấy ngũ sắc, nhang, đèn, giấy tiền, vàng bạc, quần áo giấy... và các loại bánh trái, thức ăn, nước uống khác tùy sở thích của mỗi nhà. Bộ tam sinh dùng để tế trong các đại lễ ngày xưa là ba con vật: bò, heo, dê. Ngày nay tùy theo tập quán của mỗi địa phương và hoàn cảnh của mỗi gia đình để làm lễ.

Công việc chính của tảo mộ là sửa sang các ngôi mộ của tổ tiên cho được sạch sẽ. Nhân ngày Thanh minh, người dân mang theo xẻng, cuốc, liềm để đắp lại nấm mồ cho đầy đặn, rẫy và cắt hết cỏ dại, những cây hoang mọc trùm lên mộ cũng như tránh không để cho các loài động vật hoang dã như rắn, chuột đào hang, làm tổ mà theo suy nghĩ của họ là có thể phạm tới linh hồn người đã khuất. Sau đó, người tảo mộ thắp vài nén hương, đốt vàng mã hoặc đặt thêm bó hoa cho linh hồn người đã khuất. Trong ngày Thanh minh, khu nghĩa địa trở nên đông đúc và nhộn nhịp. Các cụ già thì lo khấn vái tổ tiên nơi phần mộ. Trẻ em cũng được theo cha mẹ hay ông bà đi tảo mộ, trước là để biết dần những ngôi mộ của gia tiên, sau là để tập cho các thế hệ trẻ sự kính trọng tổ tiên qua tục viếng mộ. Những người quanh năm đi làm ăn xa cũng thường trở về vào dịp này có thể sớm hơn một, hai ngày vì nhiều lý do khác nhau để tảo mộ gia tiên và sum họp với gia đình. Ngoài tục lệ trên, người Việt Nam còn có tục lệ làm bánh trôi, bánh chay thắp hương, sau đó cả gia đình quây quần bên nhau thưởng thức hương vị đậm đà của món bánh này. Tết Thanh minh nhắc chúng ta nhớ về quê hương, nguồn cội. Phảng phất trong bóng dáng mỗi con người là dấu ấn quê hương không dễ phai mờ theo năm tháng. Quê hương, nguồn cội chính là tài sản tinh thần vô giá đối với mỗi cá nhân chúng ta. Nếu không có điều kiện trở về quê hương trong dịp Thanh minh này, xin hãy hướng về nơi thiêng liêng ấy, bởi quê hương đi theo chúng ta suốt cuộc đời, in đậm dấu ấn trong từng nhân cách con người.

Tết Thanh minh năm nay ở xã Cao Thắngvẫn giữ được nét đẹp truyền thống mọi người, nhà nhà cùng đi tảo mộ, du xuân ngắm nhìn cảnh đẹp của quê hương đang đổi mới, những con đường Nông thôn mới, những ngôi nhà cao tầng, mái ngói đỏ tươi đua nhau mọc san sát và xa xa là màu xanh của cánh đồng thẳng cánh cò bay với những giống lúa mới, thành quả lao động của nhân dân. Cảnh sắc đất trời tiết Thanh Minh được hòa quyện trong với những hạt mưa xuân bay bay se lạnh, trong bài hát tình cha, tình mẹ, bài hát quê hương và hình ảnh cây tùng hiên ngang trường tồn, bóng dáng cây đa vốn gần gũi thân thuộc đối với dân tộc Việt Nam. Bức tranh tết Thanh Minh tạo cho chúng ta một không khí ấm áp tình người, tình đất, gắn kết tình cảm xóm làng, anh em, họ hàng, cụm liên gia, cộng đồng của người dân xã Cao Thắng.

Thanh minh là một tục lệ truyền thống rất tốt đẹp của dân tộc ta. Sau Tết nguyên đán dường như câu thành ngữ xưa "Ra giêng ngày rộng tháng dài" phần nào không còn đúng nữa. Chúng ta lại bước vào nhịp sống hối hả guồng quay của công việc và cuộc sống. Nhưng không phải vì thế mà chúng ta bỏ qua những tục lệ tốt đẹp vốn từ ngàn xưa để lại. Tuỳ hoàn cảnh của mỗi người thu xếp một chút thời gian để hướng về cội nguồn, nơi quê đất tổ âu cũng là việc nên làm của những người đang sống hôm nay. Tết Thanh minh chính là nét đẹp văn hóa truyền thống nhân văn cao đẹp của dân tộc Việt Nam của nhân dân xã Cao Thắng xưa và nay, cần được giữ gìn và phát huy cho các thế hệ hôm nay và mai sau./.